U Banjaluci je danas u prostorijama Narodne skupštini Republike Srpske, u organizaciji Istraživačkog centra Banja Luka a pod pokroviteljstvom predsjednika Narodne skupštine dr Nenada Stevandića, održan okrugli sto na temu „Posljedice (zlo)upotrebe osiromašenog uranijuma po građane u Republici Srpskoj“, na kom se govorilo o posledicma bombardovanja teritorija Republike Srpske i Republike Srbije oružjem koje je sadržalo osiromašeni uranijum i na koji se način to odrazilo na zdravstveno stanje stanovništva. Okruglom stolu prisustvovali su brojni stručnjaci iz društvenog, naučnog, zdravstvenog, pravnog i vojnog života Republike Srpske i Srbije.
U uvodnom obraćanju predsjednik Stevandić rekao je prisutnima da je bombardovanje osiromašenim uranijumom tema koju međunarodna zajednica pokušava da prećuti i prikrije, ali da su posljedice tog bombardovanja svakog dana na žalost sve jasnije i vidljivije, te da bi odgovorne zemlje, pojedinci ili njihovi nasljednici trebali kad-tad da plate za posljedice tih nehumanih postupaka na ovim prostorima.
“Ne smijemo da se stidimo da spominjemo zločin koji se desio nad srpskim narodom, jer dok god da govorimo o ovoj temi mi pokazujemo dostojanstvo i samopoštovanje, jer u suprotnom rizikujemo da ostanemo kolateralna šteta, kako nas je cinično prozvala međunarodna zajednica” rekao je Stevandić okupljenima.
Prema njegovim riječima, uloga Skupštine kao najvišeg zakonodavnog tijela Srpske jeste da ovakvim naučnim skupovima skreće pažnju javnosti o ovoj temi, te da u tom smjeru utiče na one koji donose odluke.
On dodaje da ovakvi okrugli stolovi ovoj temi daju pravnu, etičku i društvenu verifikaciju koja se zasniva na naučnim činjenicama i da će se on lično potruditi da svaki poslanik u Evropskom parlamentu dobije zaključke ovog okruglog stola.
Učesnici okruglog stola saglasni su da će upotrebljavanjem osiromašenog uranijuma i učesnici u borbama na zemlji i njihove mete sasvim sigurno oboljeti od dugotrajne radijacijske bolesti što vodi prijevremenoj smrti.
Takođe, naknadni zdravstveni rizici su veći od neposrednih, jer osiromašeni uranijum može da ugrozi ljude kroz lanac ishrane, poslije dužeg ili kraćeg perioda kruženja u zemljištu, vodi, biljnom i životinjskom svijetu, te da se posljedice bombardovanja osiromašenim uranijumom na ljudsko zdravlje prenose se preko potomstva na više od 60 generacija.
Zaključeno je da je pred italijanskim sudovima do sada doneseno više stotina pravosnažnih presuda po tužbama i u korist italijanskih vojnika oboljelih ili preminulih od raka nakon što su u misijama na Kosovu i Metohiji i u Republici Srpskoj – BiH bili neposredno izloženi osiromašenom uranijumu, te da po osnovu tih iskustava građani Republike Srbije i Bosne i Hercegovine mogu pokrenuti postupke za odštetu i da traže pravdu na pred domaćim i međunarodnim sudovima i institucijama.
